Είναι γνωστό το ότι οι κοινωνίες μας, οι πόλεις, τα χωριά, οι δρόμοι, τα καταστήματα, τα κτήρια, όλα είναι φτιαγμένα με γνώμονα εμάς, τους ανθρώπους χωρίς αναπηρίες ή άλλα προβλήματα. Αυτά που εμείς θεωρούμε απλά και αυτονόητα, όμως, αποτελούν σοβαρές προκλήσεις ή, ενίοτε, και ανυπέρβλητα εμπόδια για άτομα με κάποιο πρόβλημα. Ειδικότερα για τα άτομα με προβλήματα όρασης, οι πόλεις μας μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε παγίδες.

Η τεχνολογία, όμως, φέρνει λύσεις. Ειδικότερα, μιλάμε για τις έξυπνες πόλεις, τις πόλεις οι οποίες είναι εξοπλισμένες με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και οι οποίες μπορούν να επιτρέψουν σε άτομα με προβλήματα όρασης να λειτουργούν ευκολότερα. Τεχνολογίες για να αναγνωρίζουν ανθρώπους, να γνωρίζουν σε ποιο μέρος βρίσκονται, ακόμη και να μπορούν να ξεχωρίζουν χαρτονομίσματα. Τεχνολογίες για να μπορούν να λειτουργούν περισσότερο αυτόνομα, είτε σε εσωτερικούς χώρους είτε σε εξωτερικούς. Οι τεχνολογίες που μας δίνουν συνδεδεμένες με το internet συσκευές, αλλά και τεχνητή νοημοσύνη, είναι αυτές που υπόσχονται να βελτιώσουν τόσο τις υπηρεσίες των πόλεων όσο και την ποιότητα ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών τους.

Ένα παράδειγμα είναι το σύστημα που εφαρμόζεται στην Βαρσοβία, το Virtual Warsaw, το οποίο είναι ένα έξυπνο σύστημα πληροφοριών. Η πρωτεύουσα της Πολωνίας έχει αναπτύξει ένα δίκτυο φθηνών και μικρών πομπών οι οποίοι μπαίνουν σε κτήρια, και στέλνουν πληροφορίες στα smartphones των πολιτών μέσω Bluetooth. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν στοιχεία για την τοποθεσία, το πού βρίσκονται οι είσοδοι κτηρίων, τη θέση στάσεων λεωφορείων, πού βρίσκονται οι ουρές σε υπηρεσίες, ακόμη και τις κενές θέσεις σε μέσα μαζικής μεταφοράς!

Μια άλλη εφαρμογή είναι αυτή που έτρεξε το Ντουμπάι το 2018, στην οποία αναπτύχθηκε ένα app για iPhone το οποίο μπορούσε να μετατρέψει γραπτές πληροφορίες σε σταθμούς του μετρό, σε προφορικές οδηγίες για να βοηθήσει τους χρήστες να περπατήσουν από την είσοδο στα μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων, στις πύλες, στις πλατφόρμες και στους συρμούς.

Η σημασία της τεχνολογίας 5G σε μια smart city είναι θεμελιώδης. Για παράδειγμα, αντί για τις τεράστιες κεραίες τηλεφωνίας σε πύργους, τα κτήρια μπορούν να αποκτήσουν μικρούς πομποδέκτες 5G, κάτι που θα βοηθήσει τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης στο να χρησιμοποιήσουν εξειδικευμένα apps όπως το Seeing AI ή το Blind Square, τα οποία περιγράφουν το περιβάλλον ή και δίνουν προφορικές οδηγίες στους χρήστες τους. Το Lookout της Google είναι ένα ακόμη παράδειγμα app το οποίο χρησιμοποιεί την κάμερα του smartphone για να αναγνωρίσει νομίσματα και να περιγράψει το χρώμα διαφόρων αντικειμένων.

Πέραν των apps, όμως, οι smart cities έχουν την ευκαιρία να πάνε πολύ πιο πέρα. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να αναπτύξουν ένα δίκτυο από αυτόματα σημεία πληροφόρησης με χάρτες αφής, κατάλληλους (και) για ανθρώπους με προβλήματα όρασης, ή με συστήματα ηχητικής περιγραφής του περιβάλλοντος χώρου. Με μια ενσωματωμένη κάμερα, οι χρήστες τους θα μπορούν να δείξουν κάποιο κτήριο ή άλλο αντικείμενο στο σύστημα και, μέσω αναγνώρισης με τεχνητή νοημοσύνη, το σύστημα να καταλάβει τι δείχνει ο χρήστης και να το περιγράψει! Παρομοίως, και τα εμπορικά κέντρα θα μπορούν να έχουν συσκευές αναγνώρισης προϊόντων, δίνοντας στους καταναλωτές πρόσβαση σε περισσότερες πληροφορίες αλλά και τη δυνατότητα να συγκρίνουν παρόμοια προϊόντα.

Έξυπνα κτήρια

Τα έξυπνα κτήρια αποτελούν την άλλη πλευρά του νομίσματος των smart cities. Ήδη έχουμε δείγματα τέτοιων τεχνολογιών, τα οποία υπάρχουν στα σπίτια μας με τη μορφή των Google Home ή Amazon Echo (Alexa) ή Apple HomePod, με τα οποία μπορούμε να χειριστούμε φώτα, θερμοστάτες, κλειδαριές, κλιματιστικά, και άλλες συσκευές. Σύντομα θα δούμε και άλλα, όπως αισθητήρες φωτός για άνοιγμα και κλείσιμο κουρτινών ή ανεβοκατέβασμα τεντών, αυτόματη δημιουργία λίστας για ψώνια, ενώ πρόσφατα είδαμε και tags για τον εντοπισμό αντικειμένων. Τα έξυπνα κτήρια είναι το πρώτο βήμα για μια έξυπνη πόλη.

Οι έξυπνες πόλεις έρχονται. Ήδη βλέπουμε τα πρώτα δείγματα, όπως στο Ντουμπάι, τη Σιγκαπούρη, τη Νέα Υόρκη, τη Βαρσοβία. Ακόμη, όμως, οι έξυπνες πόλεις είναι σε εμβρυακό στάδιο· ίσως αυτός είναι και ο λόγος που ώθησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να επενδύσει ένα δισεκατομμύριο ευρώ για να υποστηρίξει τέτοια σχέδια σε 300 πόλεις. Η ανάπτυξη των smart cities είναι αναπόφευκτη και θα επιταχυνθεί τα επόμενα χρόνια, δημιουργώντας παράλληλα μια τεράστια αγορά τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Καθώς οι πόλεις μεγαλώνουν, η τεχνολογία μπορεί να τις βοηθήσει να αναπτυχθούν και να γίνουν οι πόλεις που όλοι ονειρεύονται.