Όσοι έχουν παρακολουθήσει την εξέλιξη (και τη μη εξέλιξη) των διαστημικών αποστολών, θα έχουν παρατηρήσει πως, ουσιαστικά, τα διαστημόπλοια και τα πάσης φύσεως διαστημικά οχήματα που στέλνουμε, ως ανθρωπότητα, σε τροχιά, δεν έχουν αλλάξει και πολύ από την εποχή του Apollo και των οχημάτων που βλέπουμε σε βίντεο της δεκαετίας του ’70. Βλέπουμε τις ίδιες (σχεδόν) επιφάνειες με αναρίθμητους δείκτες, μετρητές, κουμπιά και διακόπτες, βλέπουμε τα ίδια χειριστήρια, την ίδια αισθητική και βέβαια τους αστροναύτες να κάνουν τις ίδιες κινήσεις. Αυτό οδηγεί πολλούς στο να συμπεράνουν πως δεν έχει αλλάξει τίποτα. Ενώ σε σειρές και ταινίες βλέπουμε μονίμως φουτουριστικές οθόνες αφής και άλλα διαστημικά, η πραγματικότητα συνεχώς μας… προσγειώνει στην πραγματικότητα των διακοπτών και των δεικτών με βελόνα.
Η μοναδική εξαίρεση είναι τα οχήματα Dragon της SpaceX, τα οποία δεν διαθέτουν παραδοσιακά όργανα, αλλά οθόνες αφής! Το Crew Dragon, ειδικότερα, είναι το πρώτο διαστημικό όχημα το οποίο διαφέρει και ως σχεδίαση από τα συνηθισμένα, με ένα εσωτερικό ευρύχωρο και καλά φωτισμένο, με παράθυρα για τους αστροναύτες, ενώ ο χειρισμός του γίνεται αποκλειστικά από τις οθόνες αφής, με το interface τους να είναι κοντά σε ό,τι φανταζόμασταν για το έτος 2022.
Τώρα, η Lockheed Martin, η οποία ετοιμάζει το όχημα Orion, ανακοίνωσε πως συνεργάζεται με την Amazon και την Cisco για τη σχεδίαση και την ενσωμάτωση του συστήματος Callisto, το οποίο θα διαθέτει ενσωματωμένη την… Alexa! Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, η Lockheed Martin σχεδίασε ένα custom σύστημα, με hardware ειδικά για να λειτουργεί στις δύσκολες συνθήκες του διαστήματος, το οποίο θα έρχεται με ενσωματωμένο το σύστημα της Alexa, επιτρέποντας στους αστροναύτες να επικοινωνούν μέσω φωνής. Η Amazon παρείχε το αντίστοιχο software επεξεργασίας ήχου και αναγνώρισης φωνής, έτσι ώστε το σύστημα να μπορεί να καταλαβαίνει τους αστροναύτες, ακόμη και στο περιβάλλον ενός διαστημικού οχήματος, με θόρυβο από τις μηχανές και τον υπόλοιπο μηχανολογικό εξοπλισμό, αλλά και από τις αντηχήσεις που προκαλούνται σε ένα μικρού μεγέθους μεταλλικό κουτί. Το hardware της Lockheed Martin θα πρέπει να είναι σε θέση να αντέξει τις μεγάλες επιταχύνσεις και τις δονήσεις της εκτόξευσης, αλλά και τις ακτινοβολίες που θα δεχθεί περνώντας μέσα από τις ζώνες Van Allen της Γης.
Το Callisto θα εφοδιάζεται και με το σύστημα Local Voice Control της Amazon, ένα σύστημα το οποίο θα της επιτρέπει να λειτουργεί σε περιοχές περιορισμένου ή μηδενικού σήματος. Το σύστημα αυτό χρησιμοποιεί την πρωτοποριακή τεχνητή νοημοσύνη της Amazon, σε συνδυασμό με επί τόπου επεξεργασία, έτσι ώστε να μηδενίσει την υστέρηση λόγω της απόστασης μεταξύ Γης και Σελήνης, επιτρέποντας έτσι στους αστροναύτες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σχεδόν άμεσα.
Η Alexa θα μπορεί να παρέχει άμεσα πληροφορίες όπως «ποια είναι η ταχύτητα του Orion»; ή «Alexa, ποια είναι η θερμοκρασία μέσα στην καμπίνα»; Εκτός αυτών, η Alexa θα μπορεί και να ελέγχει συγκεκριμένες συσκευές μέσα στο σκάφος, όπως τα φώτα. Βέβαια, μέσω της σύνδεσης με το internet, η Alexa θα μπορεί να απαντά και σε ερωτήσεις άλλης φύσεως, όπως το να δίνει αποτελέσματα αθλητικών αγώνων, αλλά και να βοηθά τους αστροναύτες να επικοινωνούν με τα σπίτια τους.
Η εμπλοκή της Amazon γίνεται, σαφώς, για να συλλέξει περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με τη λειτουργία του συστήματός της στο διάστημα, έτσι ώστε να βελτιώσει την Alexa για μελλοντικές αποστολές. Μάλιστα, λόγω του ότι η πρώτη αποστολή, η Artemis I, θα είναι μη επανδρωμένη, οι εταιρείες συνεργάστηκαν έτσι ώστε να τοποθετήσουν ανεξάρτητα ηχεία, μικρόφωνα και κάμερες μέσα στο όχημα, για να κάνουν εξ αποστάσεως ερωτήσεις στην Alexa, και να καταγράψουν τις απαντήσεις της, τη συμπεριφορά της, την καθυστέρηση των αποκρίσεων και, γενικότερα, την όλη εμπειρία την οποία θα είχαν αστροναύτες, αν υπήρχαν, εντός του οχήματος. Με τα δεδομένα αυτά, οι μηχανικοί της Amazon θα κάνουν τις απαραίτητες ρυθμίσεις και βελτιώσεις έτσι ώστε το σύστημα να λειτουργεί άψογα σε επόμενες αποστολές, οι οποίες θα είναι επανδρωμένες.
Η έμπνευση για αυτό το σύστημα είναι, για όσους έχουν παρακολουθήσει, προφανής: το Star Trek! Μάλιστα, όπως λέει ο ίδιος ο Aaron Rubenson, αντιπρόεδρος του Alexa Everywhere της Amazon, «ο υπολογιστής του Star Trek ήταν μέρος της αρχικής μας έμπνευσης για την Alexa, επομένως είναι ταυτοχρόνως συναρπαστικό αλλά και συγκινητικό το να βλέπει κανείς το όραμά μας για ‘περιρρέουσα’ ευφυία να υλοποιείται μέσα στο [όχημα] Orion. Είμαστε υπερήφανοι που συνεργαζόμαστε με τη Lockheed Martin ώστε να διευρύνουμε τα όρια της τεχνολογίας φωνής και Τεχνητής Νοημοσύνης, και ελπίζουμε ο ρόλος της Alexa στην αποστολή να λειτουργήσει ως έμπνευση για μελλοντικούς επιστήμονες, αστροναύτες, και μηχανικούς οι οποίοι θα ορίσουν αυτή τη νέα εποχή για την εξερεύνηση του διαστήματος».
Η Amazon βέβαια έχει και άλλα πλάνα. Ξεκινά ταυτοχρόνως ένα νέο πρόγραμμα, το Alexa for Astronauts, το οποίο είναι φτιαγμένο για μαθητές και τους δίνει πρόσβαση στην εμπειρία ενός πληρώματος, μέσω εικονικής πραγματικότητας αλλά και… κανονικής πραγματικότητας, στο Johnson Space Center, αλλά και εξειδικευμένη ύλη STEM για σχολεία, την οποία έχουν δομήσει μέσω συνεργασίας με το National Science Teaching Association και το Mobile CSP. Ο στόχος είναι να δημιουργήσει τη νέα γενιά «εξερευνητών του διαστήματος» και να ενθαρρύνει τους μαθητές να ασχοληθούν με τις φυσικές επιστήμες και την τεχνολογία.
Διαφημιστικό κόλπο ή χρήσιμη τεχνολογία; Πραγματικά πιστεύουμε πως, όσο κι αν φαίνεται σαν διαφημιστικό τρικ της Amazon, μια τέτοια τεχνολογία φωνητικού χειρισμού θα μπορούσε να είναι πάρα πολύ χρήσιμη σε ένα διαστημικό όχημα, όπου όλα πλέουν υπό συνθήκες απουσίας βάρους. Επίσης είναι άλλη μια τεχνολογία η οποία, όπως λέγαμε στην αρχή, θα κάνει τα διαστημικά οχήματα να μοιάζουν όντως με… διαστημόπλοια και όχι με cockpits αεροπλάνων από τα 60s. Κατανοούμε πλήρως το ότι, στις δύσκολες συνθήκες του διαστήματος, επιλέγονται οι πιο ασφαλείς και στιβαρές λύσεις, αλλά όπως και να το κάνεις, ζούμε στο 2022!