Το μέλλον της ψυχοθεραπείας ίσως βρίσκεται στο… Internet! Το περιμέναμε καιρό, είναι η αλήθεια, αλλά πλέον αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα. Η ανθρώπινη ψυχολογία είναι ένα θέμα τόσο χαοτικό, όσο και το ίδιο το σύμπαν. Ή έτσι το βλέπουμε εμείς, οι άνθρωποι, με την ευφυΐα που διαθέτουμε. Και ακριβώς εκεί εναποθέτουμε όλες μας τις ελπίδες: στο ότι κάποτε το ανθρώπινο είδος θα καταφέρει να δημιουργήσει μια τεχνητή νοημοσύνη με αρκετή ευφυΐα ώστε να μπορεί να λύσει τον γόρδιο δεσμό της ανθρώπινης ψυχολογίας και να μας δώσει μερικές καλές συμβουλές.
Η εταιρία Sentio Solutions του Έλληνα Γιώργου Ελευθερίου, η οποία εδρεύει στο μακρινό San Francisco, ευαγγελίζεται ένα tracker για τον καρπό, το οποίο μετρά την εφίδρωση, τη θερμοκρασία του δέρματος και το ρυθμό ροής του αίματος. Όποτε ο χρήστης, για τον οποιονδήποτε λόγο, υποστεί κρίση πανικού, τα δεδομένα μεταφέρονται στο smartphone του χρήστη και αναλύονται, ενώ μια ειδοποίηση του ζητά να περιγράψει με μια λέξη αυτό που αισθάνεται: ανησυχία, θλίψη ή ικανοποίηση. Έπειτα, η συσκευή δίνει στον χρήστη μια άσκηση αναπνοής ή γραφής ημερολογίου. Ίσως και να προτείνει την ανάγνωση κάποιου άρθρου για στρατηγικές αντίδρασης.
Τι γίνεται με τα ραντεβού στον ψυχολόγο; Αυτά θα μπορούν να περιοριστούν σε μια εβδομαδιαία βιντεοκλήση 15 λεπτών με κάποιον ειδικό που έχει πρόσβαση στα δεδομένα του χρήστη. «Θα είναι σαν να παίρνεις τηλέφωνο τον γιατρό σου και να του λες ‘το επίπεδο γλυκόζης μου είναι τόσο, τι να κάνω»; λέει ο Ελευθερίου.
Ο ίδιος συνεχίζει: «Ο ψυχολόγος ξοδεύει τον περισσότερο χρόνο μαθαίνοντας για το τι έχει συμβεί παρά προτείνοντας λύσεις. Στο πρόγραμμά μας, ο ψυχολόγος γνωρίζει ήδη τι συνέβη κατά τη διάρκεια των πιο σημαντικών γεγονότων της εβδομάδας και αυτό μειώνει τον χρόνο που απαιτείται για την κάθε συνεδρία».
Βέβαια, η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε ρωτήσει κάποιον ψυχολόγο για να μας πει την άποψή του, αλλά ίσως η οπτική του συμπατριώτη μας να είναι λίγο… υπεραπλουστευμένη. Από την άλλη, ο Γιώργος Ελευθερίου είναι απόφοιτος του Μετσόβειου Πολυτεχνείου και όχι ψυχολόγος ή ψυχίατρος.
Σε κάθε περίπτωση, η εταιρεία του τρέχει για να βγάλει στην αγορά μια συσκευή wearable για την παρακολούθηση της ψυχικής υγείας, καθώς η αγορά των wearables αναμένεται να πλησιάσει στα 60 εκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2022.
Οι ερευνητές πάνω στον τομέα της ψυχολογίας αναφέρουν πως η έρευνα στον τομέα της ψηφιακής ψυχολογίας βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα και δεν πιστεύουν πως είναι ακόμη έτοιμη για κυκλοφορία στο εμπόριο. Από την άλλη, βέβαια, αναφέρουν πως η χρήση τέτοιων τεχνολογιών θα μπορούσε να δράσει, υπό μία έννοια, ως placebo: κανείς δε μπορεί να μην συνυπολογίσει το ότι κάποιοι χρήστες ίσως νιώσουν καλύτερα, γνωρίζοντας πως η υγεία τους παρακολουθείται και πιστεύοντας πως παίρνουν τον έλεγχο.