13
Επιστήμη & Έρευνα

Άκου την ομορφιά του Σύμπαντος

Άκου την ομορφιά του Σύμπαντος
Άκου τους απόκοσμους ήχους μακρινών γαλαξιών σε ένα βίντεο που δημοσίευσε η NASA, που κόβει την ανάσα.

Το σύμπαν μιλά τη δική του γλώσσα. Μέχρι τώρα νομίζαμε πως το διάστημα είναι τόσο αχανές και τόσο… άδειο, που η εικόνα που είχαμε ήταν της απόλυτης απομόνωσης και μοναξιάς. Σε αυτό βοήθησε και το γεγονός πως ο ήχος δεν διαδίδεται στο κενό του διαστήματος. Κι όμως, οι τελευταίες ανακαλύψεις δείχνουν πως ο ίδιος ο χωροχρόνος πάλλεται και κυματίζει στις τρεις διαστάσεις, ανάλογα με τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων, ενώ κάθε στιγμή που περνά, μας διαπερνούν βαρυτικά κύματα από όλες τις κατευθύνσεις. Παράλληλα, το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb παράγει εκπληκτικές εικόνες από τις εσχατιές του ορατού σύμπαντος, καταγράφοντας περιοχές του φωτός οι οποίες είναι αόρατες από το ανθρώπινο μάτι. Τώρα η NASA πήγε ένα βήμα παραπέρα, χρησιμοποιώντας εικόνες από διάφορα τηλεσκόπια (Hubble, Spitzer, Chandra, James Webb) και μετατρέποντας τα οπτικά δεδομένα σε ήχους!

Το project της NASA έχει διπλό στόχο. Από τη μία πλευρά, η μετατροπή των οπτικών δεδομένων σε ήχο είναι ενδιαφέρουσα και παράγει απόκοσμες ηχητικές εμπειρίες. Από την άλλη, όμως, ο ήχος προσφέρει μια διαφορετική προσέγγιση σε αυτά τα δεδομένα και μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό λεπτομερειών οι οποίες χάνονται στις εικόνες, βοηθώντας τους επιστήμονες στις αναλύσεις τους. Αλλά και ως bonus, οι ήχοι φέρνουν σε άτομα με προβλήματα όρασης τη δυνατότητα να ακούσουν τις εικόνες του διαστήματος που δε μπορούν να δουν!

Η NASA ξεκίνησε το project επιλέγοντας μια πυκνή ομάδα γαλαξιών η οποία είναι γνωστή ως Stephan’s Quintet και η οποία βρίσκεται περίπου 270 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη, ενώ στον ουρανό βρίσκεται στον αστερισμό του Πήγασου.

Δες το βίντεο:

Όπως αναφέρει η Kimberly Arcand, επιστήμονας οπτικοποίησης στο Chandra X-ray Center στη Μασαχουσέτη, “Η αστρονομία ήταν πάντοτε οπτική, αλλά δεν υπάρχει λόγος που να απαγορεύει την αναπαράσταση των δεδομένων με άλλους τρόπους. Αυτός ο τρόπος [προβολής] παίρνει την επιστημονική ιστορία του Stephan’s Quintet – αυτό το βαθύ, πυκνό, και όμορφο σετ δεδομένων – και τη μεταφράζει σε μια ηχητική εμπειρία.”

Σε συνεργασία με επιστήμονες και μουσικούς, η NASA μετέτρεψε τα δεδομένα σε μουσική, επιλέγοντας συγκεκριμένα μουσικά όργανα και ήχους με κατάλληλο τρόπο ώστε να δώσει στους ήχους μια απόκοσμη χροιά, αλλά διατηρώντας την επιστημονική τους ακρίβεια. Αλλά το project δεν έμεινε στο Stephan’s Quintet. Υπάρχουν και ηχητικά από άλλους γαλαξίες και ουράνια σώματα, όπως ο γαλαξίας Sombrero, για τον οποίο επιλέχθηκε διαφορετική μεθοδολογία μετατροπής σε ήχο. Αλλά και το R Υδροχόου, ένα διπλό σύστημα αστέρων, εκ των οποίων το ένα είναι ένας μικρός λευκός νάνος και το άλλο ένας παλλόμενος ερυθρός γίγαντας, το οποίο βρίσκεται περίπου 650 έτη φωτός από τη Γη. Οι ήχοι είναι πραγματικά μαγευτικοί.

Οι ειδικοί της NASA επιλέγουν τον τρόπο που θα γίνει η μετατροπή των οπτικών δεδομένων σε ήχους ξεχωριστά για κάθε περίπτωση, αναλόγως του είδους του ουράνιου σώματος και των εικόνων. Για παράδειγμα, το Stephan’s Quintet μετατράπηκε με γραμμική σάρωση (από πάνω προς τα κάτω), για το R Υδροχόου γωνιακή σάρωση (κάτι που μοιάζει με τη σάρωση ενός ραντάρ), ενώ για τον γαλαξία Sombrero επιλέχθηκε γραμμική προσαρμοσμένη σάρωση (από πάνω προς τα κάτω) σε τρεις διαφορετικές περιοχές του φάσματος.

Εκτός αυτών, η NASA δίνει κατά καιρούς παρόμοια βίντεο στη δημοσιότητα, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν κάπου μαζεμένα όλα. Για παράδειγμα, εδώ:   

…υπάρχει ένα ακόμη βίντεο, από το νεφέλωμα Carina. Αλλά με λίγο ψάξιμο στα επίσημα sites και υπο-sites της NASA, μπορείς να βρεις αρκετά!