Κάθε πόρτα μπορεί να παραβιαστεί. Αυτή η αρχή είναι και η βασική σκέψη πίσω από όλα τα συστήματα ασφαλείας. Πλέον, όμως, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης έχουν βελτιωθεί τόσο, ώστε να μπορούν να κάνουν άλλους ανθρώπους να πιστέψουν πως έχουν απέναντί τους έναν άνθρωπο. Μέχρι τώρα, είχαμε τα γνωστά συστήματα CAPTCHA, αυτά που παλαιότερα σου ζήταγαν να αναγνωρίσεις κάποιους χαρακτήρες ανάμεσα σε τυχαίες γραμμές ή παραμορφώσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουμε αυτά τα συστήματα που σου ζητούν να αναγνωρίσεις φωτογραφίες με λεωφορεία, διαβάσεις, ή φανάρια. Πλέον, ούτε αυτά είναι αρκετά για να ξεχωρίσουν έναν άνθρωπο από ένα “ρομπότ”, δηλαδή ένα σύστημα φτιαγμένο για να “σπάει” συστήματα ασφαλείας. Τώρα, η Microsoft και η OpenAI έρχονται με μια νέα πρόταση: τα πιστοποιητικά… ανθρωποσύνης!
Η ορολογία που χρησιμοποιούν οι δύο εταιρείες είναι “personhood credentials”, με την πρώτη λέξη να μεταφέρει και την ουσία: πιστοποιητικό του ότι είσαι άνθρωπος και όχι σύστημα τεχνητής νοημοσύνης. Την πρόταση συνυπογράφουν πάνω από 30 ερευνητές από διάφορα κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, αλλά και πολλές μεγάλες εταιρείες της πληροφορικής. Τα personhood credentials (PHC) θα είναι ανώνυμα, με άλλα λόγια, κανένας δε θα μπορεί να συνδέσει αυτά τα πιστοποιητικά με κάποιο συγκεκριμένο άτομο. Επίσης, δεν είναι σχεδιασμένα για να ενισχύσουν την ιδιωτικότητα ή την ανωνυμία στο internet, κάτι πρακτικά αδύνατο πλέον.
Όπως αναφέρουν οι δημιουργοί, τα PHCs διατηρούν την ιδιωτικότητα του χρήστη μέσω αυτού που ονομάζουν “unlinkable pseudonymity” – μη συνδέσιμη ψευδωνυμία. Με άλλα λόγια, ο χρήστης θα μπορεί να πλοηγείται στο internet χρησιμοποιώντας τα PHCs ως “ψευδώνυμο”, το οποίο θα μπορεί να παρακολουθηθεί ως έχει, αλλά θα είναι αδύνατον να συνδεθεί με κάποιο συγκεκριμένο άτομο με γνωστό ονοματεπώνυμο και διεύθυνση.
Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς της πρότασης, “ανησυχούμε διότι το internet δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένο για τις προκλήσεις που μπορεί να φέρει ένα πολύ ικανό σύστημα AI. Χωρίς προληπτικές κινήσεις που θα εμπλέκουν το κοινό, τις κυβερνήσεις, τους ειδικούς τεχνολογίας, και τους οργανισμούς προτύπων, ο κίνδυνος είναι σημαντικός πως οι ψηφιακοί οργανισμοί θα είναι απροετοίμαστοι για μια μέρα που συστήματα AI, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που θα ελέγχονται από κακόβουλους υποκινητές, θα υπερκεράσουν κάθε άλλη δραστηριότητα στο internet.“
Ο στόχος των PHCs είναι, όπως αναφέρεται, “να μειώσουν την κλιμάκωση της απάτης ενόσω προστατεύουν την ιδιωτικότητα του χρήστη και τις ελευθερίες.” Τα PHCs θα εκδίδονται άπαξ, ένα για κάθε άτομο και για κάθε εκδότη, δηλαδή δεν θα έρχονται σε απεριόριστους αριθμούς, όπως οι διευθύνσεις e-mail.
Ένας ακόμη στόχος, όσο ειρωνικό κι αν ακούγεται, είναι το να είναι εφικτή η πιστοποίηση από… συστήματα AI! Έτσι, όποια υπηρεσία στο internet το επιθυμεί, θα μπορεί να διαθέτει ένα σύστημα AI για να πιστοποιεί την αυθεντικότητα των PHCs.
Ακόμη υπάρχει πολύς δρόμος, μιας και η πρόταση των Microsoft, OpenAI, και όλων των άλλων, είναι το να διασφαλίσουν πως τα PHCs έχουν επαρκή ανθεκτικότητα έναντι σφαλμάτων αλλά και ψηφιακών επιθέσεων, είναι κρυπτογραφημένα, αλλά ταυτοχρόνως θα στηρίζουν την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και δεν θα προσφέρουν υπερβολική ισχύ σε οποιονδήποτε. Εδώ ερχόμαστε και σε ένα άλλο ζήτημα το οποίο οι συγγραφείς της πρότασης έχουν εντοπίσει: το γεγονός ότι η έκδοση των PHCs θα γίνεται κατά πάσα πιθανότητα από τις κυβερνήσεις των κρατών, τα PHCs δεν εγγυώνται το ότι κάποιες κυβερνήσεις θα επιλέγουν να μην εκδίδουν PHCs σε όσους κρίνουν ακατάλληλους και σε όσων τις φωνές θα θέλουν να σιγάσουν στο internet.
Όπως αναφέρει ο επικεφαλής τεχνολογίας του Electronic Frontier Foundation, “Σε ένα μελλοντικό τοπίο στο οποίο θα χρειάζεσαι PHC για να κάνεις log in [στο internet], αυτό φαίνεται σαν μια ειδικά σχεδιασμένη βαλβίδα ελέγχου που θα επιτρέπει στις κυβερνήσεις να αποτρέπουν συγκεκριμένους ανθρώπους από το να συνδέονται.”