Το 2023 ήταν η χρονιά της τεχνητής νοημοσύνης. Μέσα στον χαμό του AI, είδαμε να εμφανίζονται και τα πρώτα AI PCs, τα οποία πολλαπλασιάστηκαν σε αριθμό μέχρι και σήμερα. Όλοι οι κατασκευαστές έσπευσαν να διαφημίσουν τα “AI laptops”, αλλά ο χαρακτηρισμός αυτός ήταν εν πολλοίς αυθαίρετος. Από τη στιγμή που καλά-καλά δεν έχουμε δει συγκεκριμένες τεχνολογίες και λειτουργίες, καθώς το AI στο PC είναι πολύ νέο, δεν υπάρχουν και προδιαγραφές. Μέχρι τώρα.
Η Microsoft είναι η εταιρεία που εδώ και πολλά χρόνια καθορίζει τις τύχες και του hardware, με τις επιλογές της και με τις προδιαγραφές της, αλλά και με τα συστήματα και τα προγράμματα που ενσωματώνει στο πιο δημοφιλές λειτουργικό σύστημα για PCs, τα Windows. Μάλιστα, η εταιρεία από το Redmond ήταν από τις πρώτες που ξεκίνησαν την τρέλα του AI, πριν από 18 περίπου μήνες, και αυτή που έσπευσε να την ενσωματώσει σε πολλά προϊόντα της, μέσα από την γενική ονομασία “Copilot”. Κάτω από αυτή την ταμπέλα είδαμε μια παραλλαγή του ChatGPT να ενσωματώνεται στο Edge, στην ίδια την taskbar των Windows, αλλά και σε προϊόντα όπως το Office. Τώρα, με μια ευτυχή συγκυρία για την ίδια, η Microsoft παρουσίασε και το Copilot+, μια προδιαγραφή για τους υπολογιστές η οποία διασφαλίζει πως θα έχουν το κατάλληλο hardware για να ενεργοποιηθούν τα συστήματα AI στα Windows, υφιστάμενα αλλά και νέα.
Η Microsoft ήθελε να κάνει τη διαφορά και προετοίμαζε την κίνησή της εδώ και χρόνια. Το πρώτο βήμα ήταν το ότι είχε προγραμματίσει μια σειρά από δικούς της υπολογιστές, βασισμένους σε έναν – ακόμη ακυκλοφόρητο – πολλά υποσχόμενο επεξεργαστή της Qualcomm, αρχιτεκτονικής ARM. Για αυτόν τον λόγο, προετοίμαζε πυρετωδώς την έκδοση Windows 11 για ARM, παρακάμπτοντας τους επεξεργαστές x86 των Intel και AMD. Παράλληλα, όμως, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την επερχόμενη έκρηξη του AI, αλλά και το ότι ο νέος αυτός επεξεργαστής θα διέθετε μια πολύ ισχυρή μονάδα “νευρωνικής” επεξεργασίας (NPU), φρόντισε να ενσωματώσει λειτουργίες AI που θα την χρησιμοποιούσαν στο έπακρο.
Κάπως έτσι ερχόμαστε στο σήμερα, με την Microsoft να βασίζει την προδιαγραφή του Copilot+ στον νέο επεξεργαστή Snapdragon X (σε δύο εκδόσεις, Plus και Elite), και η οποία απαιτεί:
- επεξεργαστή με NPU με μίνιμουμ απόδοση 40 TOPS (trillion operations per second)
- 16GB RAM
- 256GB αποθηκευτικού χώρου
…και τίποτε άλλο. Η αληθινή προδιαγραφή είναι η πρώτη, καθώς οι NPUs των Intel μόλις φτάνουν τα 10 TOPS, ενώ της AMD αγγίζουν τα 16 TOPS. Αντίθετα, η NPU στους Snapdragon X μπορούν να φτάσουν τα 45 TOPS. Αυτή τη στιγμή, καμία εταιρεία από τις γνωστές (AMD, Intel, Nvidia) δεν διαθέτει επεξεργαστή με NPU που να καλύπτει την προδιαγραφή αυτή, επομένως η Microsoft, με τα δικά της Surface που χρησιμοποιούν τους εν λόγω επεξεργαστές, μονοπωλεί την αγορά – μαζί με ελάχιστα μοντέλα τρίτων κατασκευαστών.
Τα πράγματα γίνονται πιο ασαφή όταν βάλουμε στην εξίσωση και τις GPUs, καθώς αυτές μπορούν να ξεπεράσουν άνετα τα 100 TOPS, αλλά… και πάλι δεν καλύπτουν την προδιαγραφή της Microsoft, καθώς υπάρχει η απαίτηση η NPU να βρίσκεται εντός του επεξεργαστή και όχι εξωτερικά. Ο λόγος είναι η χαμηλή κατανάλωση, μιας και η Microsoft θέλει κάποιες λειτουργίες AI των Windows να τρέχουν συνεχώς στο παρασκήνιο.
Οι ίδιες οι εταιρείες, όμως, καθώς και οι κατασκευαστές laptops, βλέπουν πολλά μοντέλα τους, τα οποία ξεπερνούν κατά πολύ τις προδιαγραφές του Copilot+, να μένουν εκτός λόγω αυτής της λεπτομέρειας. Η Microsoft, όμως, δεν πρόκειται να ενεργοποιήσει τις λειτουργίες αυτές, εάν δεν καλύπτονται όλες οι προϋποθέσεις.
Στο εγγύς μέλλον, όμως, πρόκειται να δούμε επεξεργαστές από τις AMD και Intel με πολύ πιο ισχυρές NPUs, οπότε και η Microsoft θα ξεκλειδώσει τις λειτουργίες αυτές για τους μελλοντικούς υπολογιστές που θα τους χρησιμοποιούν.