Η αποθήκευση ενέργειας είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα στην πορεία της ανθρωπότητας προς την πράσινη ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές. Οι πιο διαδεδομένες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας, η ηλιακή, η αιολική, ακόμη και η ενέργεια των κυμάτων και των ρευμάτων της θάλασσας, έχουν το μειονέκτημα του ότι δεν είναι σταθερές. Τη μία μέρα μπορεί να παράγουν πολύ περισσότερη ενέργεια απ’ όση χρειάζεται, ενώ την άλλη καθόλου – και όχι μόνο από μέρα σε μέρα αλλά και από ώρα σε ώρα. Η λύση είναι η αποθήκευση της ενέργειας όταν υπάρχει υπερπαραγωγή, και η χρήση της όταν δεν υπάρχει.
Πέρα από τις παραδοσιακές μπαταρίες, όμως, ερευνητές σε όλο τον κόσμο ψάχνουν να βρουν κι άλλες λύσεις. Μια από αυτές που ακούγονται ενδιαφέρουσες είναι η ενέργεια μέσω ανύψωσης βαρών! Αλλά τα συστήματα αυτά απαιτούν πανύψηλες κατασκευές και βάρη τα οποία θα πρέπει να ανυψώνονται, κάνοντας το εγχείρημα δύσκολο.
Τώρα όμως, οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί σκέφτηκαν κάτι μάλλον προφανές: να εξοπλίσουν νέους ουρανοξύστες με τέτοια συστήματα αποθήκευσης και παραγωγής ενέργειας, σχεδιάζοντάς τους εξ αρχής για να μπορούν να λειτουργούν ως γεννήτριες και μπαταρίες.
Το τελευταίο δείγμα έρχεται από την εταιρεία Energy Vault, η οποία συνεργάστηκε με το αρχιτεκτονικό γραφείο Skidmore, Owings & Merrill (SOM), για να σχεδιάσουν ένα κτήριο ύψους ενός χιλιομέτρου (!) το οποίο θα είναι σε θέση να αποθηκεύει ενέργεια και να την αποδίδει. Η τεχνολογία βασίζεται στο σύστημα G-Vault, τη λύση της Energy Vault για την αποθήκευση ενέργειας μέσα από διατάξεις βαρύτητας. Το αποτέλεσμα είναι μια τεχνολογία η οποία μπορεί να εφαρμοστεί ακόμη και σε υφιστάμενα κτήρια – αλλά ιδανικά εφαρμόζεται σε νέες σχεδιάσεις – και προσφέρει αποθήκευση ενέργειας με πολύ χαμηλό κόστος, και πάνω από 35 χρόνια διάρκεια ζωής. Ακόμη πιο ενδιαφέρον (και προφανές) είναι το ότι το σύστημα μπορεί και διατηρεί στο 100% την χωρητικότητά του σε βάθος χρόνου, καθώς ούτε το μέσο αλλοιώνεται, ούτε και η ενέργεια διαφεύγει. Το βαρυτικό σύστημα της Energy Vault μπορεί να παραμείνει για δεκαετίες σε κατάσταση 100% “φόρτισης”, χωρίς να χάσει ούτε Joule ενέργειας, αλλά και να χρησιμοποιηθεί χιλιάδες φορές χωρίς μείωση της χωρητικότητας.
Η εταιρεία αναφέρει πως οι “υπερκατασκευές” αυτές, όπως ένας ουρανοξύστης ύψους ενός χιλιομέτρου, μπορεί να αποθηκεύσει και να αποδώσει πολλές GWh ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ το σύστημα θα μηδενίσει το αποτύπωμα άνθρακα για την κατασκευή του κτηρίου μέσα σε 3 ή 4 χρόνια.
Εκτός από το σύστημα με βάρη, η ίδια εταιρεία έχει σχεδιάσει και μια παραλλαγή του συστήματος, αντικαθιστώντας τα βάρη με νερό και τουρμπίνες. Ανεξαρτήτως της επιλογής του συστήματος, όμως, αναφέρουν πως θα χρησιμοποιηθούν υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, ενώ θα είναι δυνατή η επαναχρησιμοποίηση υλικών για να ενισχυθεί η μετάβαση προς μια κυκλική ενεργειακή οικονομία.
Αν όλα αυτά ακούγονται υπερβολικά, το γραφείο SOM έχει σχεδιάσει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά και υψηλά κτήρια στον κόσμο – μεταξύ αυτών και το Burj Kjalifa στο Dubai. Σε κάθε περίπτωση, αυτοί οι υπερ-ουρανοξύστες είναι περισσότερο “statement” παρά οτιδήποτε άλλο. Τώρα που υπάρχει η τεχνολογία για να χρησιμοποιηθεί όλο αυτό το ύψος για κάτι χρήσιμο, ίσως υπάρξει, επιτέλους, και λόγος για να κατασκευάζονται τέτοια μεγαθήρια.