Βάλε SSD και κάνε τον υπολογιστή σου να πετάει

Μπορεί να πέρασαν δεκαετίες, η εποχή του παλιού, καλού, μηχανικού σκληρού δίσκου με τα περιστρεφόμενα πλατό και τις κινούμενες κεφαλές φτάνει στο τέλος της – τουλάχιστον όσον αφορά το λεγόμενο system drive, δηλαδή το drive που περιέχει τα Windows (ή όποιο άλλο λειτουργικό σύστημα) και τα προγράμματα. Οι τιμές των SSD, των σκληρών δίσκων, δηλαδή, οι οποίοι αντί για περιστρεφόμενα μαγνητικά πλατό έχουν τσιπάκια μνήμης Flash, έχουν πέσει τόσο πολύ που άνετα μπορείς να αλλάξεις τον σκληρό δίσκο του υπολογιστή σου με ελάχιστο κόστος.

Αν δε γνωρίζεις ποιο θα είναι το όφελος μιας τέτοιας αναβάθμισης, απλά θα σου πούμε: μην το σκέφτεσαι καν. Ειδικά αν έχεις laptop κάπως παλαιότερης γενιάς το οποίο έχει αρχίσει και αγκομαχάει, ή ακόμη και νέο, το οποίο όμως δεν αποδίδει όσο θα περίμενες. Βλέπεις, οι περισσότεροι κατασκευαστές laptop επιλέγουν, κυρίως λόγω κόστους, να εξοπλίζουν τις πιο φθηνές παραλλαγές των μοντέλων τους με σκληρούς δίσκους των οποίων η ταχύτητα περιστροφής είναι 5400rpm, δηλαδή αρκετά πιο αργή, ακόμη και σε σύγκριση με “κανονικούς” σκληρούς δίσκους desktop. Οι SSD είναι πολύ πιο γρήγοροι σε σύγκριση με οποιονδήποτε σκληρό δίσκο συμβατικής τεχνολογίας.

Αφού σε πείσαμε το επόμενο ερώτημα τώρα είναι το «πως». Εδώ υπάρχουν αρκετές πιθανότητες, οι οποίες έχουν σχέση με το τι συνδέσεις υπάρχουν διαθέσιμες στον υπολογιστή σου. Αν μιλάμε για desktop, τότε η πιο απλή λύση είναι μέσω σύνδεσης SATA. Παίρνεις έναν SATA SSD και τον συνδέεις παράλληλα με τον υφιστάμενο δίσκο (ή δίσκους). Αν ο υπολογιστής σου είναι τελευταίας γενιάς και διαθέτει θύρα NVMe M.2 πάνω στη motherboard, τότε επιλέγεις τέτοιον, μιας και η ταχύτητα των NVMe SSD είναι ακόμη μεγαλύτερη. Τρίτη εναλλακτική, κάρτα PCI-Express με δίσκο NVMe, αν η motherboard δεν διαθέτει.

Στην περίπτωση του laptop, όπου οι θέσεις για σκληρό δίσκο είναι πολύ περιορισμένες – στα περισσότερα laptops είναι μόνο μία – η πιο απλή περίπτωση είναι η αντικατάσταση του υφιστάμενου σκληρού δίσκου με SSD τύπου 2.5” SATA. Αν θες να κρατήσεις και τον υφιστάμενο δίσκο, όμως, για αποθηκευτικό χώρο, τότε η δεύτερη περίπτωση είναι να αφαιρέσεις το DVD drive του υπολογιστή και να προσθέσεις τον SSD ως δεύτερο σκληρό δίσκο μέσω ενός πολύ φθηνού adaptor. Τρίτη εναλλακτική, αν το laptop έχει εσωτερικά θέση για SSD σε μορφή κάρτας, είτε mSATA είτε M.2 (SATA ή NVMe), τότε δεν θα χρειαστεί να προσθαφαιρέσεις τίποτε και μπορείς να κρατήσεις τον παλιό δίσκο ως αποθηκευτικό χώρο. Θα πρέπει να ελέγξεις σε ποια περίπτωση εμπίπτει ο υπολογιστής σου, βρίσκοντας τις τεχνικές προδιαγραφές από το site του κατασκευαστή και να διαλέξεις τον κατάλληλο SSD.

Σημείωση: πρέπει να έχεις υπ’ όψιν σου πως, όπως ισχύει και στους μηχανικούς δίσκους, υπάρχουν SSDs για αποθήκευση και SSDs για το λειτουργικό σύστημα. Οι πρώτοι είναι πιο φθηνοί, αλλά καλό θα είναι να επιλέξεις ένα μοντέλο εκ των δεύτερων, για να έχεις εγγυημένα την ίδια υψηλή ταχύτητα στο λειτουργικό σύστημα και στα προγράμματα. Δυστυχώς δε μπορούμε να αναφέρουμε συγκεκριμένα μοντέλα, αλλά είναι κάτι που θα πρέπει να έχεις κατά νου. Οι δίσκος με τις πιο χαμηλές τιμές (για συγκεκριμένη χωρητικότητα) συνήθως είναι και πιο αργοί.

Για την «κλωνοποίηση» του λειτουργικού συστήματος στον SSD, θα πρέπει να συνδέσεις τον δίσκο στον υπολογιστή. Στην περίπτωση desktop PC ή laptop με επιπλέον θέσεις, απλά συνδέεις τον SSD στη θέση που θα βρίσκεται και μετά την κλωνοποίηση. Στην περίπτωση που ο υπολογιστής δεν διαθέτει άλλες θέσεις, τότε θα χρειαστείς ένα (απλό και φθηνό) USB-SATA adaptor, έτσι ώστε να συνδέσεις προσωρινά τον SSD μέσω USB για να γίνει η μεταφορά. Έπειτα, θα τον βάλεις στη θέση του, στο εσωτερικό του μηχανήματος.

Από τη στιγμή που έχεις αποφασίσει και αγοράσει τον SSD που σου ταιριάζει, η μεταφορά του λειτουργικού συστήματος είναι πολύ απλή υπόθεση. Θα πρέπει, όμως, να κάνεις μια μικρή προπαρασκευή.

Πρώτο βήμα, να κάνεις backup. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να κάνεις ούτως ή άλλως, αλλά ειδικά τώρα, που «παίζεις» με σκληρούς δίσκους, το backup είναι επιβεβλημένο (αν και δεν υπάρχει ιδιαίτερος κίνδυνος).

Το δεύτερο βήμα, να κάνεις μαζική εκκαθάριση του παλιού δίσκου. Ειδικά εάν η χωρητικότητα του παλιού σου δίσκου είναι μεγαλύτερη από αυτή του SSD, θα πρέπει να σβήσεις τα αρχεία και τα προγράμματα που δεν χρειάζεσαι και να μεταφέρεις τα προσωπικά σου αρχεία σε άλλο δίσκο. Καλό θα είναι να τρέξεις και το Disk Cleanup των Windows, καθαρίζοντας προσωρινά αρχεία και αρχεία εγκατάστασης του Windows Update, τα οποία μπορεί να πιάνουν πολλά gigabytes. Προφανώς θα πρέπει να προσέξεις έτσι ώστε η χωρητικότητα του SSD να είναι μεγαλύτερη από το χώρο που καταλαμβάνουν τα Windows και τα προγράμματα που χρησιμοποιείς. Αν δεν έχεις εγκατεστημένα πολλά προγράμματα και παιχνίδια, ακόμη και 120GB είναι αρκετά, αν και θα προτείναμε SSD με χωρητικότητα 240GB ἤ περισσότερα, απλά διότι η ταχύτητα των SSDs είναι μέγιστη (μεταξύ ίδιων μοντέλων) σε χωρητικότητες 240-500GB – και βέβαια παρέχουν αρκετό αποθηκευτικό χώρο και για μελλοντικές ανάγκες.

Τρίτο βήμα θα είναι να κατεβάσεις κάποιο από τα πολλά εργαλεία μεταφοράς του λειτουργικού συστήματος, τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα, όπως το EaseUS Todo Backup, το Macrium Reflect ή το MiniTool Drive Copy. Σε γενικές γραμμές, η διαδικασία είναι ίδια. Επιλέγεις το δίσκο ἤ το partition που περιέχει τα Windows, επιλέγεις και τον νέο άδειο SSD, και αφήνεις το πρόγραμμα να κάνει τη μεταφορά. Αν ο παλιός δίσκος είναι μεγαλύτερος, τότε το πρόγραμμα θα μειώσει το μέγεθος (μειώνοντας τον κενό χώρο) έτσι ώστε να χωρέσει στον SSD. Αν ο SSD είναι μεγαλύτερος, θα σου δώσει τη δυνατότητα να μεγαλώσεις το μέγεθος έτσι ώστε να γεμίσει ολόκληρο τον SSD.

Μετά το πέρας της μεταφοράς, μπορείς να αφαιρέσεις (αν χρειάζεται) τον παλιό δίσκο και να βάλεις τον SSD στη θέση του, ή απλά να αλλάξεις από το BIOS του υπολογιστή τον δίσκο από τον οποίο θα κάνει boot, δηλαδή από τον οποίο θα φορτώσει τα Windows, στην περίπτωση που θες να αφήσεις και τον παλιό δίσκο στη θέση του. Στη δεύτερη περίπτωση, μπορείς να πας στον παλιό δίσκο και να σβήσεις τους φακέλους και τα αρχεία των Windows και των προγραμμάτων, έτσι ώστε να μπορείς να χρησιμοποιήσεις όλο τον διαθέσιμο χώρο για δικά σου αρχεία. Μην ανησυχείς, αν όλα έχουν πάει καλά, τότε ο SSD έχει ακριβώς τα ίδια αρχεία επομένως δεν σβήνεις τίποτε απαραίτητο.

Ήδη από το πρώτο boot θα έχεις δει την τεράστια διαφορά στην ταχύτητα. Τα Windows πλέον θα (πρέπει να) φορτώνουν σε ελάχιστα δευτερόλεπτα και να είναι έτοιμα προς χρήση σχεδόν αμέσως, σε αντίθεση με τον παλιό δίσκο, όπου μπορεί και να περίμενες ολόκληρα λεπτά, μέχρι να ηρεμήσει ο σκληρός δίσκος και να μπορείς να ανοίξεις κάποιο πρόγραμμα.

Καλωσόρισες στον μαγικό κόσμο των SSD!