Οι εκδόσεις beta είναι κάτι το οποίο, ενώ στις απαρχές της πληροφορικής ήταν κάτι εσωτερικό σε εταιρείες και ελάχιστους γνωστούς, με την εξάπλωση του Internet έχει εξελιχθεί σε εργαλείο για τις διάφορες εταιρείες software, έτσι ώστε να διορθώνουν τα προγράμματά τους και να έχουν ένα πιο αξιόπιστο τελικό προϊόν, όταν αυτό ωριμάσει αρκετά. Για να το κάνουν αυτό, βέβαια, ζητούν… εθελοντές. Όσοι δέχονται να δοκιμάσουν τις εκδόσεις beta, γίνονται κατά κάποιο τρόπο «πειραματόζωα» για να δει η εταιρεία αν το προϊόν της είναι αρκετά ώριμο για κυκλοφορία. Πολλές φορές, μάλιστα, αναλόγως και του μεγέθους και της πολυπλοκότητας του προγράμματος, το τελικό προϊόν δεν κυκλοφορεί με όλα τα προβλήματα λυμένα, αλλά με αυτά τα οποία οι υπεύθυνοι έκριναν ως πιο σοβαρά. Το θέμα για εσένα, τον δοκιμαστή, όμως, είναι ότι βάζεις σε κίνδυνο τα δικά σου δεδομένα.

Ειδικά σε επίπεδο λειτουργικού συστήματος, αυτό που διακυβεύεις είναι τα ίδια σου τα δεδομένα. Είτε δοκιμάζεις μια beta έκδοση των Windows της Microsoft, είτε του Android της Google, είτε του iOS ή του macOS της Apple, πρακτικά βάζεις στον υπολογιστή σου ένα λειτουργικό σύστημα το οποίο είναι αδοκίμαστο και σίγουρα όχι έτοιμο.

Γιατί υπάρχουν beta

Όπως είπαμε, ο πρώτος λόγος είναι το να δοκιμαστεί κάποιο πρόγραμμα το οποίο είναι σχεδόν έτοιμο, αλλά όχι εντελώς. Σκοπός είναι οι χρήστες να ξετρυπώσουν προβλήματα, να δουν bugs και να προκαλέσουν crashes, έτσι ώστε να διορθωθούν. Αν μιλάμε για ολόκληρο λειτουργικό σύστημα, υπάρχει και ένας δεύτερος σκοπός: οι εταιρείες συχνά στέλνουν betas σε developers, έτσι ώστε να διευκολύνουν την παραγωγή προγραμμάτων για το νέο τους λειτουργικό. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζουν πως θα υπάρχει έτοιμο software κατά την επίσημη κυκλοφορία του (όποιου) λειτουργικού συστήματος, το οποίο θα μπορεί να εκμεταλλεύεται τα (όποια) νέα χαρακτηριστικά του.

Το πρόβλημα είναι πως η εταιρεία δεν σου δίνει τη beta ως δώρο, για να χρησιμοποιήσεις το λειτουργικό της σύστημα (ή το πρόγραμμα) πριν από τους άλλους· στο δίνει γιατί θέλει να βρεις προβλήματα. Συχνά, μάλιστα, στέλνουν εσκεμμένως προβληματικές betas, για να δουν πόσοι χρήστες θα αναφέρουν τα προβλήματα που οι ίδιοι ήδη γνωρίζουν πως υπάρχουν! Αυτό που κάνεις εσύ είναι πως αποδέχεσαι το ρίσκο να χρησιμοποιείς ένα πρόγραμμα με πιθανά προβλήματα, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν και άλλα προγράμματα που πιθανώς χρησιμοποιείς, αλλά και να κάνουν τη συσκευή σου δύσχρηστη ή και να μη μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις καθόλου.

Δεδομένα

Προτού συμφωνήσεις να γίνεις χρήστης έκδοσης beta, θα πρέπει να έχεις πάρει backup όλα σου τα δεδομένα. Ιδανικά, την όποια beta θα πρέπει να την δοκιμάζεις σε κάποια δευτερεύουσα συσκευή, έτσι ώστε να μην επηρεαστεί η δουλειά σου από τυχόν αστοχία της beta. Επίσης θα πρέπει να κάνεις τακτικά backups και αφού εγκαταστήσεις την beta. Δεν είναι σίγουρο πως, αν επιστρέψεις στην προηγούμενη κανονική”έκδοση ενός λειτουργικού συστήματος, όλα τα apps θα μπορούν να αναγνωρίσουν το backup που έγινε με τη μεταγενέστερη έκδοση, η οποία συνόδευε τη beta.

Ασφάλεια

Ένα ακόμη πράγμα που θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου είναι το ότι, ειδικά σε περίπτωση λειτουργικού συστήματος, η εν λόγω beta μπορεί να εμπεριέχει κάποια σοβαρή «τρύπα» στα συστήματα ασφαλείας και, εγκαθιστώντας την, να δώσεις τα προσωπικά σου δεδομένα σε κακόβουλους, πάνω σε ασημένια πιατέλα. Βλέπεις, αν μπορείς εσύ να δοκιμάζεις betas, το ίδιο μπορούν κι αυτοί. Και το κάνουν!

Τελικά αξίζει;

Αυτό είναι μια ερώτηση την απάντηση της οποίας γνωρίζεις μόνον εσύ. Εμείς τη συμβουλή μας τη δώσαμε πιο πάνω: οι εκδόσεις beta δεν είναι για καθημερινή χρήση, ούτε για την κύριά σου συσκευή, είτε μιλάμε για smartphone, είτε για laptop, είτε για desktop PC. Οι εκδόσεις beta είναι, αν νιώθεις πως θες να βοηθήσεις τους προγραμματιστές, για εγκατάσταση σε μια δεύτερη συσκευή. Μόνο έτσι θα μπορείς να είσαι σίγουρος για την ακεραιότητα των δεδομένων σου και, τελικά, αν κάτι πάει στραβά, να μπορείς να τα σβήσεις όλα και να εγκαταστήσεις από την αρχή, χωρίς να ιδρώσεις ιδιαιτέρως για backups και για συμβατότητες ή για απωλεσθέντα δεδομένα.