Ελέγχοντας τον υπολογιστή με τη σκέψη!

Η έρευνα πάνω στην αποκρυπτογράφηση του εγκεφάλου συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Οι ερευνητές θα ήθελαν να καταλάβουν τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου, με τις εφαρμογές αυτής της κατανόησης να είναι πολλές. Μια από αυτές είναι ο χειρισμός μηχανημάτων, εμφυτευμάτων, τεχνητών μελών, ακόμη και υπολογιστών με τη σκέψη. Μια άμεση εφαρμογή του τελευταίου είναι το να επιτρέψουν σε ανθρώπους με κινητικά προβλήματα να χειρίζονται υπολογιστές. Μάλιστα, οι εξελίξεις σε αυτό τον τομέα είναι ραγδαίες και ήδη έχουμε πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ερευνητές του Menlo Park στην California έχουν ήδη εμφυτεύσει ειδικούς αισθητήρες στον εγκέφαλο 20 παράλυτων εθελοντών και ένας από αυτούς, ο Dennis DeGray, έχει αναδειχθεί πρωταθλητής στην πληκτρολόγηση με τη σκέψη!

Καθώς η τεχνολογία του machine learning βελτιώνεται με άλματα, η δυνατότητα των υπολογιστών να αναλύσουν μοτίβα από τα εγκεφαλικά εμφυτεύματα εξελίσσεται ανάλογα. Πλέον δεν είναι επιστημονική φαντασία ο έλεγχος του δείκτη του ποντικιού πάνω στην οθόνη, ή η πληκτρολόγηση μέσω σκέψης, κάτι που μπορεί να βοηθήσει ανθρώπους με σοβαρά κινητικά προβλήματα!

Ο ίδιος ο Elon Musk, της Tesla, της SpaceX, και εσχάτως του Twitter, έχει μια άλλη εταιρεία, ονόματι Neuralink, η οποία ασχολείται ακριβώς με αυτό! Μάλιστα, έχουν ήδη δημιουργήσει μια ειδική συσκευή η οποία μπορεί να εμφυτεύσει ένα νέο είδος ηλεκτροδίων απ’ ευθείας στον ανθρώπινο εγκέφαλο, με στόχο την επικοινωνία εγκεφάλου–υπολογιστή!

Η τεχνολογία, βέβαια, έχει και ηθικές επεκτάσεις. Ενώ οι ερευνητές εστιάζουν αποκλειστικά σε ανθρώπους με σοβαρά προβλήματα, οι επενδυτές θέλουν συσκευές και εμφυτεύματα για όλους! Για παράδειγμα, ο Musk έχει δηλώσει πως θέλει τα εμφυτεύματα αυτά να είναι προσβάσιμα σε οποιονδήποτε θα τα ήθελε, και η Neuralink έχει σχεδιάσει μια ειδική χειρουργική καρέκλα στην οποία η διαδικασία της εμφύτευσης δε θα διαρκεί πάνω από μισή ώρα. Αυτή τη στιγμή, όμως, οι ερευνητές απλά θέλουν πόρους για να συνεχίσουν την έρευνά τους και να βοηθήσουν αυτούς που πραγματικά το έχουν ανάγκη, οπότε συμβιβάζονται και συνάπτουν συμφωνίες με επενδυτές, θεωρώντας πως ούτως ή άλλως η τεχνολογία απέχει πάρα πολύ από την εμπορική της εκμετάλλευση “για οποιονδήποτε”.

Ίσως η ίδια η ιδέα του εμφυτεύματος να φαίνεται υπερβολική, αλλά η τεχνολογία κάποια στιγμή θα ωριμάσει και θα επιτρέψει την επικοινωνία εγκεφάλου–υπολογιστή με απλούς αισθητήρες πάνω στο κεφάλι και όχι μέσα σε αυτό. Οι ανακαλύψεις που γίνονται αυτή τη στιγμή χρησιμοποιώντας ηλεκτρόδια είναι θεμελιώδους σημασίας για το μέλλον, και ήδη οι ερευνητές έχουν δείξει τα αποτελέσματα, από τον DeGray μέχρι και πιθήκους να παίζουν παιχνίδια τύπου Pong σε μια οθόνη, ελέγχοντάς τα με τη σκέψη.

Κάποια στιγμή στο (μάλλον κοντινό) μέλλον, θα έχουμε συσκευές οι οποίες θα επιτρέπουν στον οποιονδήποτε να ελέγχει με τη σκέψη τον δείκτη του ποντικιού στον υπολογιστή, να πληκτρολογεί κείμενα, ακόμη και να παίζει παιχνίδια. Εκτός αυτών, η ίδια τεχνολογία θα επιτρέπει σε ανθρώπους με ακρωτηριασμένα μέλη να έχουν τεχνητά χέρια ή πόδια, τα οποία θα “διαβάζουν” τη σκέψη και θα λειτουργούν ακριβώς όπως και τα κανονικά μέλη, χωρίς ο χρήστης τους να πρέπει να σκεφτεί με συγκεκριμένο τρόπο για να τα χειριστεί.

Η τεχνολογία είναι πολλά υποσχόμενη και ίσως τα εγγόνια μας να έχουν στα χέρια τους smartphones χωρίς καν οθόνες αφής, αλλά interfaces σκέψης!