Για πολλούς ήταν αναμενόμενο. Άλλωστε έχει ήδη ανοίξει η συζήτηση για τη συνειδητότητα των διαφόρων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία πλέον βρίσκονται παντού. Αρκετοί επιστήμονες διατείνονται πως κάποια συστήματα έχουν ήδη επιτύχει κάποιο επίπεδο συνείδησης, ενώ άλλες φορές οι ίδιες οι αποκρίσεις τους φαίνεται πως εμφανίζουν ψήγματα αυτογνωσίας. Η συνύπαρξη ανθρώπου και μηχανής δεν πρόκειται να περιοριστεί στο απλό (ίσως και απλοϊκό) επίπεδο “αφεντικού–υποτακτικού”, αλλά θα επεκταθεί και σε άλλα επίπεδα, αυξάνοντας τον βαθμό της πολυπλοκότητας της σχέσης, όσο η τεχνολογία βελτιώνεται και τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης γίνονται ολοένα και πιο ικανά. Από τώρα, όμως, έχουμε και ένα αμφιλεγόμενο επίπεδο σχέσης, όπως άλλωστε είχαμε δει και σε αρκετές ταινίες και σειρές από το Hollywood: Eve, S1m0ne, Ex Machina, Westworld, οι πιο πρόσφατες. Το επίπεδο αυτό δεν είναι άλλο από το επίπεδο “σχέσης”.
Μια ισπανο-ολλανδή καλλιτέχνης, η Alicia Framis, πρόκειται να παντρευτεί ένα ολόγραμμα βασισμένο σε σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, το ερχόμενο καλοκαίρι. Το σύστημα αυτό το έχει εκπαιδεύσει η ίδια, με βάση πληροφορίες από προηγούμενες σχέσεις της (με ανθρώπους), όπως αναφέρει το δελτίο τύπου που εξέδωσε η ίδια. Η τελετή θα γίνει στο Depot Boijmans Van Beuningen Museum στο Rotterdam της Ολλανδίας. Όπως αναφέρεται, θα γίνει μια μοναδική τελετή για την ένωση ενός ανθρώπου και ενός avatar, ενώ οι καλεσμένοι θα γευθούν “μοριακό φαγητό το οποίο θα μπορούν να απολαύσουν τόσο άνθρωποι όσο και ανθρωποειδείς οντότητες“.
Η ίδια η Framis πρόκειται, μάλιστα, να σχεδιάσει το δικό της φόρεμα όσο και τα ρούχα των καλεσμένων της γαμήλιας τελετής, με την ίδια να δηλώνει πως το φόρεμα αντικατοπτρίζει “μια νέα γενιά αγάπης”, στην οποία οι άνθρωποι θα μπορούν να συνάπτουν σχέσεις με ολογράμματα, avatars, ή και ρομπότ.
Η αλήθεια είναι πως το όλο σκηνικό μοιάζει με επεισόδιο από το Star Trek, ειδικά με την αναφορά σε “ανθρωποειδείς οντότητες”, και μάλλον αποτελεί ένα είδος διαφημιστικό τέχνασμα παρά πραγματική τελετή. Σε ένα άλλο επίπεδο, όμως, μοιάζει και με το χρονικό ενός προαναγγελθέντος γεγονότος, υπό την έννοια του ότι αγγίζει θέματα με τα οποία η ανθρωπότητα θα κληθεί να ασχοληθεί και να τα αντιμετωπίσει, αργά ή γρήγορα. Είναι απλά θέμα χρόνου μέχρι τη στιγμή που οι ερευνητές θα καταφέρουν να δημιουργήσουν ένα σύστημα “Γενικής Τεχνητής Νοημοσύνης” (Artificial General Intelligence), ενώ ήδη έχουμε προχωρήσει πολύ στην δημιουργία εξελιγμένων συστημάτων “απλής” τεχνητής νοημοσύνης. Η πορεία προς την αναγκαιότητα απάντησης βασικών ερωτημάτων όπως αυτό της συνειδητότητας είναι προδιαγεγραμμένη. Η ανθρωπότητα θα πρέπει να απαντήσει – και να προσδιορίσει σε νομικό επίπεδο – στο εάν ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης έχει συνείδηση, αυτογνωσία, και, ίσως πιο σημαντικό απ’ όλα, δικαιώματα!
Αυτό το τελευταίο είναι και το βασικό πλαίσιο πάνω στο οποίο θα πατήσει η σχέση ανθρώπου – μηχανής τις δεκαετίες που έρχονται. Αν αποφανθούμε πως ένα τέτοιο σύστημα δεν έχει συνειδητότητα, ούτε και δικαιώματα, τότε κανείς δεν μπορεί να το “παντρευτεί”. Από την άλλη, εάν αποφασίσουμε πως “έχει”, τότε ανοίγει το κουτί της Πανδώρας σε πολλά επίπεδα – για παράδειγμα, ποιος έχει το δικαίωμα να απενεργοποιήσει ένα τέτοιο σύστημα, και υπό ποιες προϋποθέσεις, εάν δεχθούμε πως, κάποια ή όλα, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι έλλογα (τεχνητά) όντα;
Σας φαίνονται τρελά όλα αυτά; Καλωσήρθατε στον κόσμο του 21ου αιώνα!