80
COSMOTE Tips

Άκου παλιά δισκάκια 78 στροφών

Άκου παλιά δισκάκια 78 στροφών
Το Internet Archive έχει αρχίσει να ψηφιοποιεί παλιούς δίσκους 78 στροφών. Πρόκειται για σπάνιες ηχογραφήσεις όχι και τόσο γνωστών καλλιτεχνών σε μια προσπάθεια να διατηρηθούν σε ψηφιακή μορφή για τις μελλοντικές γενιές.

Η ιστορία της ανθρωπότητας, από τα τέλη του 19ου αιώνα, έχει καταγραφεί και ως ήχος. Μια σειρά εφευρέσεων όπως το γραμμόφωνο ή ο φωνόγραφος έθεσαν τις βάσεις για την καταγραφή του ήχου για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας. Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια, όμως, μέχρι την βελτίωση των υλικών και των διαδικασιών ώστε να έχουμε μαζική παραγωγή και κυκλοφορία χιλιάδων αντιγράφων. Ο ηλεκτρισμός είχε θεμελιώδη επίδραση σε αυτό, όπως και η εφεύρεση της τριόδου λυχνίας, μεταξύ άλλων.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η εγγραφή του ήχου είχε γίνει ιδιαιτέρως δημοφιλής και η τεχνολογία είχε κάνει τις εταιρείες να κατανοήσουν πως η πραγματική αξία τους δεν ήταν ως μηχανές ηχογράφησης για το κοινό, αλλά ως αγορά πώλησης ηχογραφήσεων μουσικής. Κάπως έτσι ξεπήδησαν οι πρώτες δισκογραφικές εταιρείες, συχνά ως μετεξέλιξη εταιρειών κατασκευής φωνογράφων, όπως η RCA Victor και η Columbia!

Οι πρώτοι δίσκοι κατασκευάζονταν από διάφορα υλικά, ενώ η ταχύτητα των 78 στροφών ανά λεπτό παγιώθηκε ως στάνταρ, κυρίως λόγω του ότι αυτή ήταν η ταχύτητα ενός κοινού ηλεκτρικού μοτέρ της εποχής. Το υλικό τελικά παγιώθηκε σε σελάκ, το οποίο μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο αντικαταστάθηκε από το βινύλιο. Μέχρι τότε, είχαν γίνει χιλιάδες ηχογραφήσεις στο φορμάτ των 78 στροφών, με μοναδικές ηχογραφήσεις για την εποχή. Δυστυχώς, οι δισκογραφικές εταιρείες δεν ασχολήθηκαν με τη διάσωση αυτών των δίσκων ή την μετεγγραφή τους σε νεότερες μορφές (π.χ. δίσκους 33 ή 45 στροφών). Ως εκ τούτου, οι ηχογραφήσεις αυτές είναι μοναδικές και μεταφέρουν τους ήχους και τις μουσικές των αρχών του 20ου αιώνα.

Το Internet Archive είναι ένα project το οποίο ασχολείται με τη διάσωση όλων των μορφών πληροφορίας. Εδώ και 7 χρόνια έχουν ξεκινήσει ένα project για τη διάσωση αυτών των ηχογραφήσεων που βρίσκονται “παγιδευμένες” πάνω σε δίσκους 78 στροφών και τη διάθεσή τους σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε συνεργασία με την εταιρεία George Blood LP, μια εταιρεία που ειδικεύεται στην διάσωση και ψηφιοποίηση παλαιών αποθηκευτικών μέσων (δίσκους, κυλίνδρους, ταινίες, κ.λπ.), το project της διάσωσης όσο το δυνατόν περισσοτέρων ηχογραφήσεων βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Οι τεχνικές δυσκολίες περισσότερο εντοπίζονται στην παλαιότητα των δίσκων αλλά και στο ότι τα υλικά φθείρονται εύκολα. Παράλληλα, οι περισσότεροι δίσκοι έχουν συσσωρευμένη σκόνη και ακαθαρσίες, τα οποία γεμίζουν τις αυλακώσεις και αλλάζουν τον ήχο, επομένως ο λεπτομερής καθαρισμός των δίσκων πριν την ψηφιοποίηση είναι σημαντικός. Επιπροσθέτως, όταν οι δίσκοι αυτοί παράγονταν δεν υπήρχαν σαφείς προδιαγραφές επομένως το πλάτος και το βάθος των αυλακώσεων διαφέρει από δίσκο σε δίσκο, όπως και η βελόνα που χρειάζεται ο καθένας. Οι τεχνικοί κατασκεύασαν, γι’ αυτό το λόγο, ένα ειδικό πικάπ με τέσσερις βραχίονες και τέσσερις διαφορετικές βελόνες, και καταγράφουν τον ίδιο δίσκο τέσσερις φορές, διαθέτοντας τα τέσσερα διαφορετικά αρχεία στο κοινό, για να μπορεί ο καθένας να ακούσει τις ηχογραφήσεις και να διαλέξει αυτή που του αρέσει.

Αν θέλεις να απολαύσεις κι εσύ τις ηχογραφήσεις αυτές, μπορείς να πας στο site του Internet Archive και να αρχίσεις την ακρόαση!